2021 yılında ekonomide en çok konuşulan konu dolar kuru oldu. Döviz kurlarında yaşanan yüksek volatilite, hem Türkiye’de hem de dünyada gündem maddesi oldu. Türk lirasının 2021’de aşırı değer kaybetmesi, 2022 yılına girerken aşırı değer kazanması tüm dikkatlerin dolar kuruna çevrilmesine neden oldu. Peki 2022 yılına girerken, analistlerin güncel dolar kuru beklentileri neler? Uzmanların güncel dolar analizleri ve usdtry paritesi beklentilerinden oluşan sorularınıza cevap bulabileceğiniz bir ‘dolar ne olur makalesi‘ hazırladık.
2022’de Dolar Ne Olur?
Dolar kuru, geçtiğimiz sene oldukça yüksek volatiliteli bir dönem yaşadı. Özellikle 2021 sonunda sertleşen kur hareketlerinin 2022’de de bir miktar devam etmesi beklenebilir. Türk Lirası için 2021 yılı pozitif bir yıl olmadı. Hemen hemen tüm para birimlerine karşı tarihi düşük seviyeye geriledi. Ancak yılsonu toparlandı ve yükselişiyle dikkatleri üzerine çekti. Peki TL’nin döviz kurlarına karşı yükselmesini sağlayan neydi?
Hükümet Lira’da yaşanan değer kaybını önlemek adına bazı tedbirler açıkladı. Bunlardan en önemlisi elbette ki kur korumalı mevduat hesabı kampanyası oldu. Yani yatırımcılara ” Dövizinizi bozun, TL olarak hesaplarınızda tutun. Eğer TL’nin getirisi, döviz kurundan düşük olursa aradaki farkı devlet size ödeyecek” şeklinde bir garanti verildi. Bu da dolar kurunda sert satışların yaşanmasına neden oldu.
Hükümet düşük faiz söyleminden vazgeçmiş olmasa da, Türk Lirası’nda yaşanan değer kaybının istenen bir durum olmadığını ortaya koydu. Bu durum artık TL’nin arkasında durulacak ve aşırı değer kaybına izin verilmeyecek izlenimi oluşturdu. Bunun neticesinde de dolardan TL’ye geçiş hızlandı.
Dolar Kuru Düşmeye Devam Eder mi?
Dolar kurunda yaşanan düşüşlerin kalıcı olup olmayacağı merak ediliyor. Tabi bununla birlikte daha aşağı seviyelere gelinip gelinmeyeceği de merak konusu. Çünkü sene başına göre bakılırsa halen %50’ye yakın primli bir kur var. Her ne kadar TL son dönemde değer kazansa da, ciddi anlamda değer kaybetmiş durumda 2021 başına göre.
Dolar kurunda veya genel anlamda döviz kurlarında düşüş devam eder mi sorusunun cevabını araştırdık. Açıkçası kur tarafında değer kaybının devam etme ihtimali bulunuyor. Şu sıralarda dolar kuru 11 lira üzerinde bulunuyor. Hem Cumhurbaşkanı Erdoğan hem de Hazine ve Maliye Bakanı Nebati’nin açıklamaları dolar kurunda köpüğün br kısmının alındığı yönünde. Ne kadar kadar düşer sorusuna bir yanıt vermiyor olsalar da köpüğün halen olduğunu ve dolarda düşüşün devam edebileceğinin sinyallerini vermekteler. Bu da akıllara dolar 10 lira altına düşer mi sorusunu getiriyor. Bu başlığa geçmeden önce kısaca doların düşüşünü devam ettirebilecek faktörleri sıralayalım.
2022’de Dolar Düşer mi?
Dolar düşer mi, yükselir mi tarzındaki sorular yatırımcıların en fazla merak ettiği başlıklar arasında bulunuyor. Bu nedenle bu sorulara cevap vermekte fayda var. Elbette ki net konuşmak oldukça zor. Ancak analistletin tahminleri, güncel analizler değerlendirildiğinde, doları düşürebilecek faktörleri kestirebilmek çok da zor değil. Dilerseniz bunları maddeler halinde sıralayalım.
- ABD Merkez Bankası FED‘in faiz artırımlarını ötelemesi küresel piyasalarda doların değer kaybetmesine neden olabilir. Bunun sonucunda TL’de yükseliş ve dolar kurunda düşüşlerin devamı beklenebilir.
- Kavala’nın serbest bırakılması ihtimali yine doların güçsüzleşmesi ve TL’nin değer kaybetmesine neden olacak gelişmeler arasında listelenebilir.
- TCMB’nin faiz indirimlerini sonlandırdığını açıklaması veya faiz artırımlarına yeşil ışık yakması doların düşüşünü hızlandırabilir.
- Türkiye’nin ABD, Avrupa ve körfez ülkeleri ile iyi ilişkiler kurması TL’nin değerinin yükselmesine neden olabilir. Sonucunda dolar TL’ye karşı düşüş yaşayacaktır.
- Halkbank davasından bir ceza çıkmaması doların düşüşüne neden olacaktır.
- Hükümetin ‘kur korumalı mevduat hesabı‘ gibi farklı enstrümanlar geliştirerek, yatırımcıların dövize yönlenmesini engelleyecek hareketleri de TL’ye olan talebi artıracak ve dolayısı ile Türk Lirası’nın dolara karşı yükselmesine neden olacaktır.
Bu ve benzeri faktörler dolar kurunda düşüşün devamını sağlayabilir. Bu durumda dolar kurunda 10 lira altı konuşulabilir mi? 10 lira altında dolar/TL paritesi kalıcı olabilir mi gelin bu detaylara da bir bakalım.
Dolar 10 Lira Altına İner mi?
Kur tarafında yaşanan sert hareketler artık sıradanlaşır oldu. Günlük %5 yükselişler düşüşler dolar/TL paritesinin yeni normali olmuş durumda. Yani günlük 1 liranın üzerindeki düşüşler ve çıkışlar yatırımcılar tarafından normal karşılanır duruma geldi.
Büyük resme baktığımızda dolar kurunun 10 lira altına inmemesi için bir neden yok aslında. Ancak bu seviye altında uzun süre kalıcı olması pek mümkün görünmüyor. Çünkü önümüzdeki aylarda ABD Merkez Bankası FED’in sıkılaştırmaya gitmesi bekleniyor. Bu durumda küresel piyasalarda dolarizasyonu artıracak gibi görüntü çiziyor.
Küresel piyasalarda dolara olan ilginin arttığı ortamda TL’nin dolar karşısındaki cazibesini koruması için farklı enstrümanlar gerekiyor. Örneğin yüksek faiz gibi. Ancak buna kapılar hem Maliye Bakanı Nebati’nin hem de Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamaları ile kapatılmış gibi duruyor. Durum böyle iken kısa vadede doların 10 lira altına inmesi beklenebilir bir gelişme olarak kabul görse de uzun vadede bu seviye altında tutunmasının zor olacağı tahmin ediliyor.
Özellikle hükümetin yeni büyüme politikası çerçevesinde geliştirmiş olduğu söylemin, yatırım, istihdam ve ihracat üzerine kurulu olması da dolarda aşırı düşüşlerin hoş karşılanmayabileceği anlamına geliyor. Bu açıklamalar dolarda 10 lira altı fiyatların çok da istenmeyebileceği anlamına gelebilir. Çünkü düşük döviz fiyatları ihracatçıların tercih edeceği bir durum olmayacaktır. Şu an için ihracatçılar için en makul fiyatların 9-12 bandında olduğu belirtiliyor. Tabi bir e volatilitenin düşük olduğu bir ortamın ihracatçı için en iyi olduğu vurgulanıyor.
2022’de Türk Lirası İçin Ne Gibi Riskler Var?
Dolar ne olur diye bakarken 2022 yılında Türk Lirasını bekleyen risklere bakmakta fayda var. 2022’de Türk Lirası’nın değerini etkileyebilecek bir çok risk faktörü var. Bunların çoğunluğu da olumsuz anlamda etkileyebilecek faktörler. Nedir bunlar diye bakmakta önümüzü görebilmek adına fayda olacaktır.
Enflasyon Faktörü
Öncelikle TL için en büyük risk kaynağının enflasyon olduğunu belirtmekte fayda var. Her ne kadar döviz kurları bir miktar gerilemiş olsa da, bu düşüşler fiyatlara yansımış değil. Yani döviz yükseldi diye artan ürün fiyatları döviz düşünce düşürülmedi.
Asgari ücrette yapılan %50’nin üzerindeki zam çalışanlar için iyi olsa da, bu durumda enflasyon için negatif br duurm. Yani harcamalar artacak ve bu harcamaların büyük bir kısmının da kiralara ve gıdaya gideceği düşünülüyor. Gıda enflasyonun da artmasını tetikleyecek olan bu durumun önüne nasıl geçileceği bilinmiyor. Her ne kadar Bakanlık bu konuda firmaları uyarmış olsa da, henüz fiyatlara yansıyan indirimler yeterli değil.
Konut Krizi
TL’yi etkileyebilecek gelişmeler arasında konut krizi ihtimali de bulunuyor. Giderek artan nüfusa artık konut yetişmez oldu. Tabi buna kentsel dönüşüm nedeniyle kiraya çıkmak zorunda kalanlar da eklenince konut bulunamaz hale geldi. Bir de üzerine yabancıların dövizdeki yükselişten istifade ederek, Türkiye’de konut alımını artırmaya başlaması da rol oynamakta. Hem kiralarda hem de satılık ev fiyatlarında ciddi bir artış var. Maaşlara ne kadar zam gelse de, şu an maaşlı bir çalışanın ev sahibi olması ciddi anlamda zorlaşmış durumda. Tabi aynı durum otomobil piyasasında da geçerli.
Hem sıfır hem de ikinci el otomobil piyasası aldı başını gitti. 2 sene öncesine göre 3 katına kadar yükselen fiyatlar söz konusu. Hunun enflasyona olan baskıları ve halkın hayat kalitesine olan aşağı yönlü baskısı nasıl telafi edilecek bilinmiyor.
FED Faktörü
Türk Lirası’nı 2022’de en çok etkileyebilecek gelişmeler arasında gösterilen faktörlerden bir tanesi de FED faktörü. Hatta en önemli faktör de olabilir bu. Eğer Omicron varyantı piyasalar üzerinde olumsuz bir etki oluşturmaz ise, ABD’nin mart ayında faiz artırımı yapması bekleniyor. Bu durumda dolara geçişin sadece Türkiye’de değil, dünyada hızlanması bekleniyor.
Bu ortamda faiz silahını da kullanmaması öngörülen TCMB’nin nasıl bir aksiyon alabileceği bilinmiyor. Çünkü doların yükselmesi demek kur korumalı mevduata parasını yatıran vatandaşın zararını önlese de bu zararın devlete işlemesi demek. Bu anlamda bu saatten sonra devlet kurda yaşanan yükselişleri hoş karşılamayacaktır. Olası FED faiz artırımında buna TCMB’de bir faiz artırımı ile karılık verip piyasaları şaşırtır mı? Bu sorunun cevabı büyük önem taşıyor olacak.
Kripto Para Faktörü
Kripto paralar ile dolar kurundaki değişimlerin direkt ilgisi olmasa da, bu yöne olan talep dolara olan talebi de ister istemez artırıyor. Reuters vb. haber ajanlarının son dönemde yaptığı haberler de gösteriyor ki Türkiye’de atılan son adımlar sonrası, döviz yatırımlarına yönelik talepte azalma var ancak kripto para piyasalarına yatırımların arttığı görülüyor.
Son dönemde Cumhurbaşkanı Erdoğan, kripto para yasasının yakın zamanda Meclise sunulacağını belirtti. Bu yasa kripto paralara olan ilgiye ne yönde müdahale edecek veya edecek mi merak konusu. Çünkü kripto para yatırımı yaparken bir çok yatırımcı dolar almış oluyor. İstese de istemese de parasını dolar olarak tutmuş olan bu yatırımcıların USDTRY paritesine de etkisi kaçınılmaz oluyor. Bu doğrultuda hangi adımların atılacağı, kripto paralara yönelik ne tür regülasyon adımlarının atılacağı önem arzediyor olacak.
Borsa İstanbul Faktörü
Borsa İstanbul 2021 yılında neredeyse iki katına yükseldi. Dövz kurlarında yaşanan artış, enflasyonda yaşanan yükseliş birleşince insanlar borsaya yöneldi. Paralarının enflasyon altında getirisinden hoşlanmayan Türk yatırımcılar BIST’e yöneldiler. Bir de buna döviz kurlarında yaşanan yükselişle ucuz kalan hisseleri toplamaya çalışan yabancı yatırımcılar eklenince sürpriz yükselişler yaşandı. Borsa İstanbul 2000 puan üzerine yükselerek rekor kırdı.
Son zamanlarda dolar ile borsa arasında farklı bir korelasyon var. Dolar düştükçe borsa da düşüyor. Doların yükseldiği günlerde ise Borsa İstanbul da yükseliyor. Bu anlamda döviz kurlarındaki gidişat ile BIST tarafındaki gidişatın da birbirine etkileyebileceği göz ardı edilmemeli uyarısını yapmamızda fayda var.
2022’de Dolar Yükselir mi?
En çok sorulan sorulardan bir tanesi de 2022’de dolar yükselecek mi sorusu. 2021 sonlarında yaşanan kur volatilitesinden terste kalan bir çok vatandaş oldu. Özellikle 15-16 liralardan parasını dolara geçen vatandaşlar 2022’de dolar yükselir mi sorusu ile karşımıza çıkmakta. 2022’de doların yükselmesine neden olabilecek faktörleri sıralayarak bu soruyu da cevaplandırmış olalım.
- FED’in şahinleşmesi ve faiz artırımlarına başlaması küresel piyasalarda doların yükselmesine neden olabilir. Bu durumda TL’nin de yükselen dolar kuruna karşı düşüş yaşaması beklenir. Bunun sonucunda dolar/TL paritesinde yukarı yönlü hareketler yaşanabilir.
- TCMB’nin son toplantısında yeni bir faiz indiriminin bir süreliğine potada olmadığı izlenimi çıktı. Ancak TCMB sürpriz yapıp da faiz indirimine giderse bu durumda da Türk Lirası’nda değer kaybı kaçınılmaz olacaktır. Bu da doların yükselişine sebep olacaktır.
- İçeride yaşanabilecek olası siyasi krizler dolar kurunda artışa neden olabilir.
- Enflasyon oranların kontrolden çıkması, halkın yaşamını olumsuz etkileyeceğinden ve enflasyonun kur korumalı mevduat hesabı getirisinden yüksek olacağından bu durumda da döviz kurlarının yönü yukarı olabilecektir.
- ABD’de devam eden Halkbank davasında olumsuz çıkabilecek bir karar Türk Lirası’nı olumsuz etkileyebilir.
- Rusya – Ukrayna arasında gerilimin artması de TL’de değer kaybına neden olabilir.
- Osman Kavala‘nın önümüzdeki dönemde de serbest bırakılmaması. Buna karşın Avrupa Konseyinden İhlal prosedürü ile ilgili adımlar doların yükselişini ivmelendirebilir.
Doların yükselmesine neden olabilecek gelişmeler arasında bunlar gösterilebilir. Bunun dışında ekstrem olaylar yaşanmasının da doların yükselişine neden olabileceği unutulmamalıdır.
Kurumların 2022 güncel Kur Tahminleri
2021 Kasım ayında başlayan kur oynaklığı sonrasında TL için tahmin yapmayı bırakan analistler oldu. Şu an kurda biraz daha öngörülebilirliğin artmasıyla beraber yeni analizler gelebilir. Bu doğrultuda dolar kurunun 2022 yılında ne olabileceğine dair beklentileri sayfamızda güncel hali ile paylaşmaya devam edeceğiz. Siz de bu anlamda 2022 yılında dolar ne olur sorusunun cevaplarını sayfamızdan takip edebilirsiniz. SocGen kur tahmini ile başlayalım.
SocGen 2022 Yılı İçin Kur Beklentisi
Fransa’nın en eski bankalarından bir tanesi Societe Generale 2022 ilk çeyrek sonu itibariyle dolar beklentisini 11,50 olarak açıkladı. SocGen bir önceki raporda Dolar/TL paritesi için beklentisini 10,90 olarak açıkladı. Tabi kurda oynaklık arttıkça analistlerde tahmin yürütmekte zorlanmaya başladı. Öyle ki bazı kurumlar TL analizi yayınlamayı bıraktıklarını duyurdular.
SocGen’nin 2022 ikinci çeyrek sonuna ilişkin beklentisi ise 12,20 oldu. 3. çeyrek beklentisini ise 13 lira olarak açıklayan kurumun önceki değerlendirmesinde 3. çeyrek beklentisi 12 lira seviyesinde bulunuyor.
Dolar Nereden Alınır – Satılır?
Günümüzde dolar alıp-satabileceğiniz alternatifler oldukça fazla. Dolar bozdurmak veya dolar almak denildiğinde ilk akla gelen şey döviz büroları. Fiziki olarak elinizde olan TL ile dolar almak istiyorsanız döviz bürosundan alabilirsiniz. Y ada fiziki olarak elinizde olan dövizi bozdurmak için döviz bürolarına gidebilirsiniz.
Döviz bürolarında dolar alırken veya bozdururken pazarlık etmeyi ihtimal etmeyin. Son dönemde volatilitenin yükselmesi sonrası makas aralıkları ciddi anlamda açıldı. Bu nedenle alış-satış arası kur makası oldukça fazla oluyor. Pazarlık ederek daha uygun fiyatlardan işlem yapabilirsiniz.
Bankalar aracılığı ile de döviz alabilir veya bozdurabilirsiniz. İnternet bankacılığı üzerinden kolaylıkla bu işlemleri gerçekleştirebilirsiniz.
Viop‘da dolar/TL için alternatif alım-satım platformu olarak gösterilebilir. Ancak eğer dijital oramda döviz alım-satımı yapmak istiyorsanız, sizin için en iyi seçim forex piyasası olacaktır. Forexte düşük spread aralıkları ile işlem yapmak mümkündür. Burada dikkat etmeniz gereken düzgün firmalarla çalışmaktadır. Bu anlamda en iyi forex şirketleri içerisinde incelemeler yapabilir ve karar verebilirsiniz.
