Forex piyasasında birikimlerini ya da kazançlarını değerlendirmek isteyen kişilerin bilmesi gereken bazı teknik kavramlar vardır. Bu kavramlardan bir tanesi de slipaj kavramıdır. İngilizcede Slippage olarak geçen bu konu özellikle forex yatırımcıları içi önemlidir. Yatırıcılardan gelen slipaj nedir, slipaj fiyat kaymaları neden oluşur gibi soruların cevaplarını bu yazımızda detaylıca paylaşacağız.
Slipaj Nedir?
Bu kavram, yatırımcıların pek hoşlanmadığı reel bir durumu yansıtmaktadır. Temelde alım ve satım emri veriliş zamanı ve emrin verildiği fiyat ile bağlantılı olan slipaj, gerçek alım ya da satış emrinin reel fiyattan uygulanması ile sonuçlanma durumudur. Al sat emri verildiğinde piyasa yapıcı, en uygun alım ve satım fiyatı verir ve bu fiyata göre istenen fiyatta, istenen fiyattan düşük ya da yüksek seviyelerde gerçekleşebilmektedir.
Slipaj, temel olarak Forex piyasalarında kullanılan bir teknik kavramdır. Forex piyasasında kullanılabildiği gibi finansal işlemlerin yapılabildiği piyasalarda da kullanılmaktadır. Farklı piyasalarda ve farklı koşullarda değişik biçimlerde meydana gelebilmektedir. Finansal piyasalarda sık karşılaşılan bu durumda ister istemez slipaj nedir sorusu sorulmaktadır.
Slipaj, genel olarak bir hisse ya da yatırım aracının alım ve satım esnasında fiyatın olduğu durumdan alt seviyelere inmesine ya da üst seviyelerine çıkma durumudur. Yani diğer br adıyla Slipaj, fiyat kayması olarak adlandırılabilir. Bu durumda hissenin fiyat istikrarında ani hareketlenmeler olmaktadır ve bu hal ise yatırımcının avantajından ziyade dezavantajına gerçekleşmektedir. Ancak bu durum bazı istisnalara da sahiptir. Bir hisse fiyatı, alım ya da satım emrinde verilen fiyatın üzerine sıçrayabilir ve bu durumda satış emri girildi ise kar elde edilmiş olabilir, benzer durum satış emri için de geçerlidir.
Hissenin değer seviyesinde artış olduğunda ve satış emri de artış eğrisinde verildi ise kar elde edilmiş olur, aynı şekilde alım emri için de düşüş eğiliminde emir verildi ise slipaj durumu sayesinde alım emrini düşük seviyelerden gerçekleştirmek mümkündür. Ancak her potansiyel durum gibi slipaj durumunun da bazı istisnaları vardır.
Slipaj Neden Oluşur?
Slipaj nedir sorusunu cevapladıktan sonra geçelim neden oluştuğu konusuna. Dünya genelinde en çok likit işlem potansiyeline sahip olan yatırım piyasası Forex için, beklenmedik ani hareketlenmeler nedeni ile slipaj meydana gelebilmektedir. Genelde istisna durumlarında meydana gelen slipaj, fiyat çakışmalarının olmasına neden olmaktadır. Aracı kurum ya da piyasa yapıcıya verilen alım ve satım emirlerinin verildiği fiyat üzerinden gerçekleşmeme durumudur. Slipaj oluşma durumu beklenmedik ve ani gelişmeler nedeni ile gerçekleşebilmektedir.
Silpaj nedir sorusu en temel hali ile hisselerin fiyat eşleşmesinin gerçekleşmemesi ve piyasa yapıcının bu fiyata en yakın olan teklif ile işlemi kapatması anlamına gelmektedir. Buna göre bir hissenin değerinin 6,00 olduğunu var sayalım. Satış emri verildiğinde 6,00 üzerinden bu emir girilir ancak hissenin gerçek satış emri 5,90 olarak belirlenmiştir. Dolayısı ile hissenin satış işlemi 5,90 üzerinden yapılmaktadır. Bu durumda yatırımcının hisse satış işleminden kaybı olmaktadır ve istediği fiyat düzeyi üzerinden satış işlemi gerçekleşmez.
Slipaj Neden Tehlikeli?
Forex yatırımcıları için slipaj tehlikeli bir durumdur. Saniyede fiyat eğişimlerinin yaşndığı forex piyasasında işlem yaparken slipaj sorunu yaşamak yatırımcıların canını sıkar. Bunu bazı firmalar özellikle yapmaktadır. Bu sayede yatırımcıya zarar ettirmeye çalışan kurumlar vardır. Özellikle lisanssız forex firmalrından hesap açan yatırımcıların başına gelen slipaj sorunu verilen emirlerde fiyat oynamalarına dolayısıyla da yatırımcıların zarar etmelerine veya daha az kar etmelerine neden olabilmektedir.
Slipaj Hakkında Bilinmesi Gerekenler 2022
Forex, dünyanın en çok likit işleminin yapıldığı bir yatırım piyasası olma özelliği göstermektedir. Hisse alıcı ve satıcıların hemen her noktada buluşması ile alım ve satım işlemi yapılabilmektedir. Bazı durumlarda ise fiyat düzeyi ve aralığının belirlenmesinde boşluklar meydana gelebilmektedir.
Forex piyasasında ya da herhangi bir yatırım piyasasında işlem yapılmak istendiğinde olası üç farklı senaryo vardır. İlk senaryo, slipaj olmadan yapılan işlem, ikinci senaryo negatif slipaj ve üçüncü ihtimal ise pozitif slpaj durumudur. Genellikle piyasa alım ve satım yapıldığında slipaj olmadan işlemler ve emirler gerçekleşmektedir. Ancak bazı istisnai durumlarda negatif ya da pozitif slipaj durumları meydana gelebilmektedir.
Slipaj olmadan işlem yapıldığında temelde yatırımcının girdiği alım ya da satım emir fiyatı üzerinden işlem gerçekleşmektedir. Yani hisseye dair girilen emir fiyatı ile gerçekleşen fiyat arasında fark yoktur, eşleşen fiyattan işlem yapılır. Negatif slipaj, hissenin alım ya da satış fiyatının tem tersi fiyattan gerçekleşen durumları ifade eder. Negatif slipaj işleminde yatırımcının az da olsa bir zarar durumu meydana gelmektedir. Pozitif slipaj durumu ise hissenin alış ya da satış emri girilen seviye ile gerçekleşen fiyatın pozitif yani kazanç eğilimli olarak gerçekleşmesi ile olmaktadır. Bu durumda yatırımcı alış ya da satış emrinden kar elde etmektedir.
Slipaj durumuna ilişkin üç farklı senaryo üzerinde durulmaktadır. Slipajsız işlemlerin dışında negatif ve pozitif slipaj çok beklenen durumlar ifade etmez. Özellikle yatırımcının zarar etme durumundan kaynaklı olarak kaçınılması arzu edilen bir durumu da ifade etmektedir. Slipaj durumundan kaçınmak için ise yatırımcıların güvenilir forex firmaları üzerinden işlem yapmaları tavsiye edilmektedir.
