Borsa piyasasında her kelimenin ve her kavramın ayrı bir anlamı yer alır. Bir yatırımcı borsa piyasasına giriş gerçekleştirmek istiyorsa, bu kavramlar hakkında her zaman geniş bilgi sahibi olduktan sonra yatırıma başlamalıdır. Örneğin, borsada özellikle yorumcuların ve analistlerin çok sık kullandığı kavramlardan birini borsada derinlik kavramı oluşturmaktadır.
Borsada Derinlik Nedir?
Derinlik kelime anlamı ile birlikte bir noktanın giderek aşağıya doğru ulaşan ve boyutları dibe doğru giden düzeyini ifade eder. Bu kavram benzer bir şekilde borsada da kullanılırken, borsada derinlik de benzer bir yapıyı ortaya çıkarır. Çünkü borsada ifade edilen derinlik bir hisse senedinin fiyat aralığındaki derinliği ifade eder. Yani bir hisse senedinin fiyat kademelerine bakıldığında, toplam alış miktarıyla toplam satış miktarının fiyat aralıkları tabloda derinlik ile gösterilir.
Borsada derinlik kavramı sayesinde her yatırımcı hisse senetleri için fiyat aşamalarında bulunan noktaları daha net görebilir. Bir hisse senedinin alış için bekleyen lot adedinin kaç olduğu veya satış için bekleyen lot adedinin kaç olduğu derinlik sayesinde görülür. Bu tablo aracı kurumlar tarafından yatırımcılara sunulurken, genellikle isteğe bağlı olarak talep edilen ücret ile birlikte yatırımcılara sunulmaktadır.
Yatırımcı çalıştığı aracı kurum veya banka gibi bir kurum üzerinden ücretini ödeyerek derinlik ekranı görme hakkını açtırabilir. Bu sayede örnek olarak MNZ isimli bir şirketin hisse senedi fiyatı 1,26 TL olarak görülebilir. İzlenen derinlik ekranında MNZ hisseleri için 1,25 TL gibi bir rakam ile kaç adet lot alış emri bulunduğu ve 1,27 TL ile kaç adet lot satış emri bulunduğu görülebilir. Çünkü görünen bu rakamlar sayesinde kullanılan derinlik ekranı gün içerisinde alım/satım ile işlem yapan yatırımcılar için takip imkanı sağlar.
Borsada sunulan derinlik ekranlarında bekleyen alış veya satış emirleri, pasif emirdir ve her an değişebilir. Hatta bu emirler bekleme süresi içerisinde çok hızlı bir şekilde değişim gösterirken, derinlik ekranına bakılarak anlık bir şekilde yatırım kararları almak doğru olmayacaktır. Örneğin, bir hisse senedi için çok büyük miktarda bir alış emri bulunsa da derinlik ekranında bu emri gördüğünüz anda işlem yapmak doğru olmayabilir. Çünkü emirler bir anda iptal edilebilir.
Borsada Derinlik Nasıl İzlenir?
Eğer borsa piyasasında yatırım yaparken derinliği takip etmek istiyorsanız, yatırımcı olarak aracı kurumunuzdan derinlik lisansını satın alarak veya belirli kampanyaları kullanarak, derinlik tablolarını izlemeyi seçebilirsiniz. Satın alınan lisans ile birlikte aracı kurumun sunduğu mobil sayfa üzerinde veya masaüstü bilgisayarlardaki sayfa üzerinden derinlik izleme işlemi yapılabilir.
Genellikle borsa aracı kurumları tarafından sunulan derinlik lisansı fiyatları, her aracı kurumun kendi politikasına göre farklılık gösterebilir. Bazı aracı kurumlar belirli dönemlerde indirimler ve kampanyalar sağladığı için kullanıcılarına veya belirli bir süreyi aşmış kullanıcılarına derinlik lisansını ücretsiz bir şekilde sunabilir. Bu lisansı temin etmek için aracı kurumunuzun sunduğu kampanyaları takip edebilir ve her dönem güncel ücretlerini göz önünde bulundurabilirsiniz.
En Çok Kullanılan Derinlik Programları
Aracı kurumlarla anlaşmalı olarak veya anlaşmasız şekilde derinlik izlemesi satın alabileceğiniz bazı yazılımlar bulunmaktadır. Bunlardan en çok bilinenleri Matriks ve Foreks platformlarıdır. Bu tür programlar mobil versiyonları ayrı, pc versiyonları ayrı lisans ücretini tabiidir. Derinlik izlemekte de farklı lisans ücretleri alınmaktadır. Sadece derinlik görmek için belli bir lisans ücreti istenirken, 5 kademe için ayrı 10 kademe için ayrı lisans ücretleri talep edilmektedir. Yine derinliğin yanında hangi aracı kurumun işlem yaptığı bilgisini görmek istiyorsanız bu da ekstra ücrete tabi olmaktadır.
Genellikle 10 kademeye kadar derinlik görmek ve alan-satan kurumları görebilmek aylık 200 küsür lira civarında bir fiyat sunulmaktadır. Ancak işlem yaptığınız aracı kurumun anlaşması var ise daha uygun fiyatlarla sahip olabilir veya yüksek işlem hacmine sahipseniz bu durumda da ücretsiz olarak bu programları edinme ve derinlik kullanımı hakkına sahip olabileceğini belirtelim. Tabi burada aracı kuruma ödediğiniz hisse senedi komisyon oranları ön plana çıkmaktadır. Eğer bu tutarlar kurumların belirlediği tutarların üzerindeyse, ücretsiz olarak ekran izleme hakkına sahip olabilirsiniz.
